Марија Корина Мачадо од Венецуела е добитничка на Нобеловата награда за мир, беше објавено.
Норвешкиот Нобелов комитет соопшти дека таа ја добила наградата „за нејзината неуморна работа во промовирањето на демократските права за венецуелскиот народ и за нејзината борба за постигнување праведен и мирен премин од диктатура во демократија“.
Мачадо е опозициска политичарка, економистка и една од најистакнатите критичарки на режимот на венецуелскиот претседател Николас Мадуро. Таа е основач на движењето Vente Venezuela и симбол на борбата за демократски промени во земјата, позната по своите либерални и продемократски ставови.
„Кога авторитарните режими ја преземаат власта, од суштинско значење е да се признаат храбрите бранители на слободата кои се креваат и се спротивставуваат“, се вели во цитатот.
Подготовките за овогодинешната награда беа обележани со изјавите на американскиот претседател Доналд Трамп дека заслужува да ја освои Нобеловата награда за мир, нешто што тој го нагласи и претходно.
Комитетот ја донесе својата конечна одлука пред да бидат објавени прекинот на огнот и договорот за заложници како дел од првата фаза од иницијативата на Трамп за прекин на војната во Газа.
Пред да се објават вестите, експертите за Нобел изјавија дека Трамп веројатно нема да ја добие наградата бидејќи неговите политики се сметаат за уривање на меѓународниот поредок што го слави Нобеловиот комитет.
Нобеловата награда за мир, вредна 11 милиони шведски круни, или околу еден милион евра, треба официјално да биде објавена во Осло на 10 декември, на годишнината од смртта на шведскиот индустријалец Алфред Нобел, кој ја воспостави наградата во својот тестамент од 1895 година.
Марија Корина Мачадо – симбол на отпорот во Венецуела
Две децении, Марија Корина Мачадо е најпрепознатливото лице на венецуелската опозиција и симбол на борбата против режимот на Николас Мадуро. 57-годишната инженерка, поранешна членка на Националното собрание и лидерка на либералното движење Vente Venezuela, е позната по своите немилосрдни критики кон авторитарната влада и повици за враќање на демократијата во земја опустошена од корупција, инфлација и политички прогон.
Борба за демократски вредности
На почетокот на 2000-тите, Мачадо ја основа организацијата Súmate, која се бореше за фер избори и транспарентност, што ја направи честа цел на властите. Во јануари 2024 година, како што се приближуваа претседателските избори, Врховниот суд на Венецуела под контрола на Мадуро ја дисквалификуваше од политиката 15 години, спречувајќи ја да се кандидира за функција. Ројтерс и Би-Би-Си известуваат дека Мачадо потоа ја именувала професорката Корина Јорис за нејзина замена на списокот на опозицијата.
Упорност и покрај прогонот
И покрај забраната, Мачадо продолжи да зборува јавно, собирајќи поддржувачи низ цела Венецуела. Во јануари 2025 година, таа беше накратко уапсена откако одржа говор во Каракас, а сведоците тврдеа дека нејзиниот конвој бил нападнат. Според Би-Би-Си, таа набрзо била ослободена, додека властите негираа дека апсењето воопшто се случило.
Меѓународно признание
CNN и Ројтерс известуваат дека Мачадо се смета за клучна фигура во демократската опозиција од страна на меѓународната заедница, вклучувајќи ја Европската Унија и САД. Таа има добиено неколку меѓународни награди, вклучувајќи ја наградата Сахаров за слобода на мислата (2024) и наградата Вацлав Хавел за човекови права.
Симбол на надеж
За многу Венецуелци, Марија Корина Мачадо останува симбол на храброст, граѓански отпор и надеж дека земјата, по години авторитарно владеење, повторно ќе го најде својот пат кон слободата и политичките промени.
Трамп ја сакаше наградата
Иако американскиот претседател Доналд Трамп јавно се залагаше за себе како кандидат, Марија Корина Мачадо ја доби наградата за нејзината неуморна работа во промовирањето на демократските права на венецуелскиот народ. Наградата оваа година беше номинирана за 338 кандидати, вклучувајќи 244 поединци и 94 организации.
Минатогодишната Нобелова награда за мир му беше доделена на Нихон Хиданко, локално здружение на преживеани од јапонското атомско бомбардирање, за нивните напори да се борат за свет без нуклеарно оружје и нивното сведоштво во кое се предупредува дека таквото оружје никогаш повеќе не треба да се користи.
Историја на Нобеловата награда за мир
Од 1901 до 2024 година, Нобеловата награда за мир е доделена 105 пати на вкупно 142 лауреати, вклучувајќи 111 поединци и 31 организација.
Вкупно 28 различни организации ја освоиле Нобеловата награда за мир, при што Меѓународниот комитет на Црвениот крст ја добил наградата три пати, а Агенцијата на ОН за бегалци (УНХЦР) ја добила двапати.
За Нобеловите награди
Нобеловите награди, воспоставени по тестамент на шведскиот пронаоѓач Алфред Нобел и првпат доделени во 1901 година, се сметаат за едни од најпрестижните награди во светот.
Тие се доделуваат годишно во областите физика, хемија, физиологија или медицина, литература и мир, додека наградата за економија е додадена подоцна, во 1969 година, од страна на Шведската централна банка.